عنوان پروژه: مرکز حیدر علی اف
محل پروژه: باکو، آذربایجان
سال ساخت: ۲۰۱۲
طراح: زاها حدید
معماری و شهرسازی باکو، پایتخت آذربایجان بعنوتن بخشی از شوروی سابق بشدت تحت تأثیر برنامه ریزی های آن دوران قرار داشت. از زمان استقلال این کشور در سال ۱۹۹۱ برنامه های نوسازی و توسعه زیرساخت های معماری باکو به منظور تغییر این شیوه آغاز شد.
پس از برگزاری یک مسابقه بین المللی معماری در سال ۲۰۰۷ میلادی، شرکت زاها حدید بعنوان معمار پروژه مرکز حیدر علی اف انتخاب شد. این مرکز بعنوان ساختمان اصلی برای برنامه های فرهنگی کشور طراحی شده است. هدف طراحی گذر از فرم های خشک و یکنواخت معماری شوروی سابق که در باکو به وفور یافت می شود، به فرم های سیال و پویا برای بیان احساسات فرهنگ آذری و نگاه خوش بینانه یک ملت به آینده خود می باشد.
طراحی این مرکز ارتباطی سیال و مداوم بین محیط پیرامون آن و فضای داخلی ایجاد کرده است. میدان بعنوان یک فضای عمومی، بخشی از بافت شهری باکو می باشد و در کنار مرکز برای جشن ها و مراسم سنتی و مدرن فرهنگ آذری استفاده می شود. چیدمان ظریف و استادانه این میدان آن را به مکانی مناسب برای استقبال، پذیرایی و هدایت بازدیدکنندگان به داخل مرکز تبدیل کرده است.
سیال بودن معماری در این منطقه سابقه قدیمی دارد. در معماری تاریخی اسلامی خطوط، شبکه ها یا توالی ستون ها به سمت بی نهایت جریان دارند. در طراحی این مرکز این ویژگی تاریخی بدون تقلید مستقیم آن، با بیان و توسعه یک تفسیر معاصر و مدرن از آن به منظور ایجاد یک درک عمیق تر ارائه شده است.
یکی از مهمترین چالش های طراحی این پروژه، توسعه معماری پوسته آن می باشد. اقدامی جسورانه و خلاق که منجر به ایجاد یک سطح سیال و یکپارچه برای ساختمان شده است. این بنا شامل یک موزه، تالار کنفرانس و فضای نمایشگاهی می باشد.