دوگانه ی صفادشت
معمار: علیرضا تغابنی (دفتر دیگر)
موقعیت: تهران، صفادشت
همکاران طراحی: سپیده صراف زاده، مژگان ضیایی، شهاب رمضانی، پیمان نوذری، مروارید ممیزان، مهرداد مکارمی، عسل کرمی، فاطمه طباطباییان، نگار درزی، کاوه چهری، نوید غفوری و سجاد حسینی
نظارت: مهرداد مکارمی
مديران اجرایی: علی اکبر بلوکی، علیرضا سیب سرخی (سفت کاری)، محسن شمشیری (نازک کاری)
طراحی منظر: بابک صدری
سازه: شرکت باستان پل
تاسیسات مکانیکی و الکتریکی: شرکت پایا بنا آفرین
سال: ۱۳۹۵
عکس: پرهام تقی اف، هامون مقدم
شکاف نسلی که امروزه وجود دارد همواره یک مسئله بحث بر انگیز بوده است. این شکاف همراه با شکاف های دیگر فرهنگی و اجتماعی منجر به این باور شده که زندگی در ایران با توجه به سبک زندگی متنوع و حتی متناقض، باعث ایجاد جامعه ناهمگون شده است. این تنوع در سبک زندگی خصوصا در مواردی مانند خصوصی در مقابل عمومی، سنتی و مرسوم در مقابله مدرن، مردانه در برابر زنانه، پر رنگ تر به نظر می رسد و در سراسر تاریخ اثرات آن را می توان در رویکرد طراحی معماری، بین فضاهای پر و خالی، سلسله مراتب و توالی فضایی مشاهده کرد. این تفاوت ها در معماری مناطق مختلف ایران دیده می شود، تفاوت هایی که معمولا از تنوع ایدئولوژی های فرهنگی و مذهبی در مناطق مختلف ایران سرچشمه می گیرد.
این مسئله به دلیل تاثیر عقاید دینی و شرایط منطقه در ناحیه مورد نظر، در معماری مناطق مختلف در ایران ظاهر شده است. در مناطق شمالی که تعاملات اجتماعی آزادانه تر است زندگی بیشتر در مناطق عمومی و فضاهای نیمه عمومی اطراف خانه ها پدیدار شده است. با این حال، در مناطق مرکزی ایران، فضاهای خالی در داخل ساختمان ها قرار می گیرند و برای دستیابی به آنها باید از فضاهای پیچیده عبور کرد.
در پروژه دوگانه صفادشت، ما تلاش کردیم تفاوت ها را به بهترین شکل ممکن درک کنیم و با روش های متفاوت و با تمرکز بر شیوه های مختلف زندگی، هماهنگی بین آنها به وجود آورده و آنها را با هم پیوند بزنیم.
کارفرما طراحی ساختمانی برای خانواده مذهبی خود که در ماه های محرم و رمضان مراسم مذهبی انجام می دادند و در طرف دیگر ساختمانی برای مهمانی های اعضای دیگر خانواده درخواست کرده بود. سازه که در دو قسمت مجزا ساخته شده، از دو ساختمان که با یک پل بهم متصل می شوند تشکیل شده است. اولین ساختمان که از آجر ساخته شده برای والدین طراحی شده است، در حالی که دومین ساختمان که برای مهمانی دادن در نظر گرفته شده و از اکثر قسمت های آن از شیشه تشکیل شده اغلب در اختیار اعضای جوان خانواده است. ساختمان به گونه ای طراحی شده است که می توان آنها را از یکدیگر جدا کرد و فروخت.
طرح ساختمان اول براساس یک حیاط مرکزی طراحی شده که ساختمان آن را احاطه کرده است و برای پذیرش مرزها از دیوارهای آجری و چندین پنجره استفاده شده است.طرح ساختمان دوم دارای مرکزی سفت و سخت است که با فضاهای عمومی و نیمه عمومی احاطه شده است. علاوه بر این در ساختمان دوم، تلاش شده تا یک فضای باز از طریق اتصال هسته مرکزی به سقف معلق جریان داشته باشد تا تاکیدی برعدم سازگاری این دو ساختار باشد.
نمایش و بازتاب تضاد شایع در زندگی روزانه ما چالش اصلی این پروژه بوده است و ناسازگاری موجود در ساختار پروژه کاملا با برنامه های متضاد مطابقت دارد، به گونه ای که هر گروه با ویژگی های متضادی که دارند بدون وارد کردن اضطراب و استرس به گروه دیگر، قادر به زندگی در این ساختمان هستند، درست چیزی که در زندگی هرروزه یک خانواده رایج است.