طراحی آیندهنگرانه «کارلو راتی» برای پناهگاه کوهستانی خودکفا
1404/8/19
این پناهگاه نوآورانه که توسط تیم «کارلو راتی» طراحی شده، پاسخی فناورانه به چالش بقا در شرایط سخت کوهستانی است و میتواند بهطور کامل انرژی و آب مورد نیاز خود را تأمین کند. هدف پروژه، دستیابی به سازهای خودکفا و هماهنگ با محیط طبیعی آلپ بوده است.
طراحان کار را با اسکن سهبعدی دقیق از صخرههای واقعی آغاز کردند تا شکل و ساختار طبیعی سنگها و زاویههای زمین را درک کنند. این دادهها مبنای طراحی فرمی شد که بهطور کامل از توپوگرافی و بافت طبیعی محیط پیروی میکند. در نتیجه، پناهگاه بهگونهای شکل گرفته که هم از نظر بصری در منظره حل میشود و هم در برابر شرایط سخت آبوهوایی و زمینشناسی مقاوم است.
سازه بهصورت پیشساخته و در قطعات مجزا طراحی شده تا نصب آن در ارتفاعات، با کمک هلیکوپتر، آسان باشد. ساختار اصلی از چوب چندلایه متقاطع ساخته شده که وزن کم و استحکام بالا را همزمان فراهم میکند. برای حفظ دما در سرمای شدید آلپ، از عایق پیشرفته «ایروژل» استفاده شده و پوستهای فلزی بیرونی، سازه را در برابر باد، یخ و برف محافظت میکند. در بخش جلویی، یک دیوار شیشهای بزرگ نور طبیعی را به داخل میآورد و منظرهی کوهها را قاب میگیرد.
پناهگاه کاملاً خودکفا طراحی شده است. برق مورد نیاز از طریق یک سیستم فتوولتائیک ۵ کیلوواتی روی سقف تأمین و در باتریهای داخلی ذخیره میشود تا روشنایی و ارتباطات دیجیتال حتی در نبود آفتاب نیز فعال بمانند. برای تأمین آب، از آنجایی که در این ارتفاعات هیچ رودخانه یا دریاچهای در دسترس نیست، پناهگاه از یک «سیستم میعان هوا» برای تولید آب آشامیدنی استفاده میکند. این سیستم با خنک کردن هوای محیط، رطوبت موجود در آن را به مایع تبدیل میکند و قادر است روزانه چندین لیتر آب آشامیدنی پاک، تولید کند.
در طراحی ظاهری، برخلاف پناهگاههای سنتی که با رنگهای روشن مشخص میشوند، این سازه با رنگهای طبیعی محیط هماهنگ شده تا در چشمانداز ناپیدا باشد. ایمنی از طریق چراغ هشدار قرمز رنگی تأمین میشود که در شرایط دید کم مانند مه یا کولاک بهصورت خودکار روشن میگردد.
فضای داخلی شامل امکاناتی برای استراحت، خواب و پناهگرفتن در برابر تغییرات ناگهانی هوا است و سامانه ارتباطی برای تماسهای اضطراری نیز در آن تعبیه شده است. قرار است این پروژه پس از پایان المپیک زمستانی ۲۰۲۶ از میلان به کوههای آلپ منتقل شود تا به عنوان نمونهای از مهندسی پایدار و خودکفا، در خدمت ماجراجویان و کوهنوردان قرار گیرد.
طراحان کار را با اسکن سهبعدی دقیق از صخرههای واقعی آغاز کردند تا شکل و ساختار طبیعی سنگها و زاویههای زمین را درک کنند. این دادهها مبنای طراحی فرمی شد که بهطور کامل از توپوگرافی و بافت طبیعی محیط پیروی میکند. در نتیجه، پناهگاه بهگونهای شکل گرفته که هم از نظر بصری در منظره حل میشود و هم در برابر شرایط سخت آبوهوایی و زمینشناسی مقاوم است.
سازه بهصورت پیشساخته و در قطعات مجزا طراحی شده تا نصب آن در ارتفاعات، با کمک هلیکوپتر، آسان باشد. ساختار اصلی از چوب چندلایه متقاطع ساخته شده که وزن کم و استحکام بالا را همزمان فراهم میکند. برای حفظ دما در سرمای شدید آلپ، از عایق پیشرفته «ایروژل» استفاده شده و پوستهای فلزی بیرونی، سازه را در برابر باد، یخ و برف محافظت میکند. در بخش جلویی، یک دیوار شیشهای بزرگ نور طبیعی را به داخل میآورد و منظرهی کوهها را قاب میگیرد.
پناهگاه کاملاً خودکفا طراحی شده است. برق مورد نیاز از طریق یک سیستم فتوولتائیک ۵ کیلوواتی روی سقف تأمین و در باتریهای داخلی ذخیره میشود تا روشنایی و ارتباطات دیجیتال حتی در نبود آفتاب نیز فعال بمانند. برای تأمین آب، از آنجایی که در این ارتفاعات هیچ رودخانه یا دریاچهای در دسترس نیست، پناهگاه از یک «سیستم میعان هوا» برای تولید آب آشامیدنی استفاده میکند. این سیستم با خنک کردن هوای محیط، رطوبت موجود در آن را به مایع تبدیل میکند و قادر است روزانه چندین لیتر آب آشامیدنی پاک، تولید کند.
در طراحی ظاهری، برخلاف پناهگاههای سنتی که با رنگهای روشن مشخص میشوند، این سازه با رنگهای طبیعی محیط هماهنگ شده تا در چشمانداز ناپیدا باشد. ایمنی از طریق چراغ هشدار قرمز رنگی تأمین میشود که در شرایط دید کم مانند مه یا کولاک بهصورت خودکار روشن میگردد.
فضای داخلی شامل امکاناتی برای استراحت، خواب و پناهگرفتن در برابر تغییرات ناگهانی هوا است و سامانه ارتباطی برای تماسهای اضطراری نیز در آن تعبیه شده است. قرار است این پروژه پس از پایان المپیک زمستانی ۲۰۲۶ از میلان به کوههای آلپ منتقل شود تا به عنوان نمونهای از مهندسی پایدار و خودکفا، در خدمت ماجراجویان و کوهنوردان قرار گیرد.
