آرشیتکت :  رضا مفاخر

موقعیت مکانی :تهران 

پروژه برج اختیاریه در مجاورت ضلع جنوب شرقی میدان اختیاریه تهران، تعریف شده است. مساحت کل زمین پروژه، معادل5000 متر مربع می باشد که 20 در صد آن یعنی 1000 متر مربع  به شبکه معابر پیاده و سواره اختصاص دارد. زمین مورد نظر تقریبا دارای هندسه مثلثی است که در بخش شمالی به دلیل مجاورت با میدان به شکل کمان در آمده است.
برای طراحی فرم در ابتدا به هندسه و جانمایی بنا در زمین اندیشیده شد و طرحی از هر نظر مطلوب به نظر آمد که هندسه آن به تبعیت از هندسه زمین مثلث، و اضلاع آن حدودا هم جهت با خطوط لبه سایت بود. در این حالت یکی از رئوس مثلث بر محور میدان قرار گرفت تا بر آن تاکید داشته باشد. منشور مثلث بعنوان فرم برج، توانایی بالایی در عبور دادن جریان باد از روی دیواره های خارجی خود دارد.
در مرحله بعدی مثلث بزرگ به سه مثلث خرد تبدیل شد تا نیازهای مختلف ساکنان واحدهای مسکونی و کاربران تجاری را پاسخ گوید. هسته مرکزی و مسیرهای سه گانه که از شکاف میان مثلث ها پدید می آید، موجب می گردد برج فرمی دعوت کننده از سوی ورودی میدان داشته باشد. بعلاوه تامین نور روز، تهویه هوا و کوران باد به آسانی صورت پذیرفته و در عین حال از سنگینی بصری حجم ساختمان کاسته شود؛ چرا که در طراحی برجی با تعداد طبقات بالا و قرارگیری در چنین سایتی، صلب بودن حجم بنا تبعاتی مانند عدم خوانایی با بافت مجموعه و آشفتگی خط آسمان را سبب می گردد.
در مرحله بعد هر مثلث به مرکز ثقل خود چرخید تا فاصله شکاف ها بیشتر شده و فرم از از محور تقارن خارج گردد. به دلیل اختلاف تراکم بخش های تجاری و مسکونی در حدود 50% منشور طراحی شده سه گانه نمی توانست از بالا تا پایین مساحتی یکسان داشته باشد. این مسئله موجب شد که طبقات پایینی برج افزایش مساحت یابد تا بتواند میزان تراکم مجاز را پوشش دهد. بنا به دلایل زیباشناسی این افزایش مساحت بصورت تدریجی صورت پذیرفت تا این تصویر در ذهن بیننده تداعی شود که برج از زمین بلند شده و به سوی آسمان رفته است.
در مرحله آخر برای هرچه بیشتر خاص کردن فرم پروژه هر یک از مثلث های بدست آمده به مرکزیت ثقل خود طبق زاویه ای که بطور تصاعدی افزایش می یابد، چرخید. شروع چرخش از طبقه ده مسکونی و پایان آن در طبقات تجاری پایان است. چرخش فرم ساختمان موجب می شود طبقات در بخش هایی هم پوشانی داشته و در بخش های دیگر نسبت به هم دید و منظرهای خاص داشته باشند. این چرخش علاوه بر آن که بر زیبایی فرم در پایین تاکید دارد، باعث سیالیت فضا می گردد.

    ویژگی های عملکردی، زیباشناسی و اقلیمی طرح
  برج اختیاریه با مجموع مساحت 40500 مترمربع زیربنای مسکونی، قادر به اسکان تعداد افراد زیادی در 216 واحد مسکونی بوده و می تواند تا مقدار زیادی پاسخگوی نیاز مسکن منطقه باشد.
  در نظر گرفتن انواع خرده فروشی ها و فروشگاههای زنجیره ای عرضه کالا و رستوران در 3 طبقه با زیربنای حدودا 12هزار متر مربع بخش اعظمی از نیاز های ساکنین مجموعه و نواحی اطراف را پاسخ داده و باعث کمتر شدن مسافرت های شهری در منطقه می شود. وجود هایپراستار در سطح منفی یک و تامین خدمات پشتیبانی مورد نیاز آن مانند پارکینگ تا حد زیادی جوابگوی نیازهای معیشتی مردم این محدوده از شهر است.
    این مجموعه با دارا بودن کاربری فرهنگی سینما، سالن اجتماعات و سالن تاتر و کاربری تفریحی در قالب شهربازی و فود کورت در طبقه دوم، از پتانسیل بالایی جهت ایجاد بازی و سرگرمی برای ساکنین و دیگر افراد محلی و غیرمحلی برخوردار است و تا حد زیادی می تواند جذابیت مجموعه را افزایش داده و مردم به ویژه قشر جوان منطقه را به سوی خود بکشاند. خصوصا که این منطقه به دلیل ماهیت نسبتا سنتی خود، کاملا تهی از مراکز تفریحی به شکل مجموعه ای است.
  برج اختیاریه دارای نه طبقه پارکینگ در زیرزمین می باشد. پارکینگ عظیم این مجموعه که بالغ بر1300 جای پارک را در خود جای می دهد، علاوه بر آن که محل پارک ساکنان واحدهای مسکونی را پاسخگوست، پارکینگ استفاده کنندگان واحدهای تجاری و بخصوص هایپرمارکت اعم از فروشندگان و مشتریان را نیز تامین می کند. علاوه بر آن، بخش هایی از این پارکینگ به صورت عمومی استفاده شده و می تواند تا اندازه ای نیاز پارکینگ میدان اختیاریه را پوشش داده و از بار ترافیکی از این طریق بکاهد. این در حالی است میدان اختیاریه همواره دارای آشفتگی ترافیکی زیاد می باشد. کمک دیگری که این برج به منطقه می کند، جمع کردن تعداد زیادی از فعالیتها در نقطه ای متمرکز است.
فرم این ساختمان بلند مرتبه به دلیل هندسه خاص مثلثی و حجم چرخش یافته آن دارای جذابیت بصری بوده و به المان شاخص شهری برای میدان اختیاریه و حتی منطقه شمال شرق تهران بدل می گردد. فرم مجموعه به دلیل سبک بودن بصری، وزنه سنگینی در ازدحام میدان محسوب نشده و آن را دچار آشفتگی بصری نمی سازد.
  ساختمان به دلیل شکاف های سه گانه در وجوه مختلف به خوبی نیازهای آسایشی ساکنان اعم از نورگیری، کوران باد و تهویه هوا را پوشش داده و با رعایت ضوابط و مقررات ملی ساختمان مبحث 19 ساختمان در زمینه اجرا، اتلاف انرژی در آن به حداقل می رسد