1404/8/15
جایزه ورساي فهرست هفت ایستگاه مسافربری برگزیده جهان در سال ۲۰۲۵ را منتشر کرد.
ژروم گوادَن، دبیرکل این جایزه، دربارهی این پروژهها گفت: «تعهد، مهارت فنی و جسارت زیباییشناختی مورد نیاز این سازهها، بالاترین ادای احترام ممکن به جامعه معماران و سازندگان است. این زیرساختها که حالا بخشی از میراث قرن بیستویکم به شمار میآیند، نقش تازهای به مفهوم جابهجایی در زندگی امروز ما میبخشند.»
قرار است در ماه دسامبر و در مقر یونسکو، سه پروژه جایزه جهانی ورساي را در یکی از سه بخش «اصلی»، «فضای داخلی» یا «نمای بیرونی» دریافت کنند.
ایستگاه گادیگال، سیدنی، فاستر و شرکا
در هر ورودی، اثر هنری باشکوهی با عنوان «زیرزمین» قرار گرفته که الهامگرفته از تونلهای اولیهی راهآهن است و از کاشیهای سرامیکی با رنگهای درخشان ساخته شده. این اثر با ایجاد تضاد رنگ و فرم، حرکت مسافران را در فضاهای سیال و روان ایستگاه نشان میدهد؛ فضاهایی که انحناها و تغییرات رنگ آنها بازتابی از زمینشناسی پنهان زیر سطح شهر است.
ایستگاه شهر مون، بلژیک، سانتیاگوکالاتراوا
این ایستگاه که در مسیر بینالمللی قطار پاریس به بروکسل در شهر مون واقع شده، ساختاری شبیه به یک مجسمه دارد که حول یک گالری مرکزی مرتفع شکل گرفته و ۱۶۵ متر در محوطه امتداد یافته است. کالاتراوا این گالری را به عنوان یک «پل عظیم» طراحی کرده که از بالای سکوها و ایستگاههای اتوبوس عبور میکند.
ایستگاه باییون، گوانگژو، نیکن سکی
جایی که پیشتر فضای خالی و بلااستفاده بود، اکنون فروشگاهها و دفاتر در دل سازهای سبک و درخشان جای گرفتهاند. یک پیادهراه دایرهای چندطبقه، سکوهای قطار را به فضاهای تجاری و اداری متصل میکند و با تلفیق باغها و فضاهای سبز به یک پارک شهری سهبعدی تبدیل شده که جامعهی محلی را به هم پیوند میدهد. الهام از طاقنماهای سنتی گوانگجو و استفاده از نور طبیعی، فضایی باشکوه و در عین حال انسانی ایجاد کرده است.
ایستگاه سن-دنيس، پاریس، کنگو کوما
این ایستگاه در مرز سه منطقه شهرداری ساخته شده است. چالش اصلی معماران، ایجاد هماهنگی میان محلههای جداگانه بود. سازهای پردهای شکل تا ارتفاع ۳۵ متر نور طبیعی را تا سکوهای ۲۸ متری زیرزمین هدایت میکند. آتریوم کاملاً از چوب ساخته شده و فضایی گرم و دلنشین ایجاد میکند.
ایستگاه گوستاو روسی، ویلژوف، دومینیک پراوُ
این ایستگاه از فولاد ضدزنگ در شکلها و رنگهای متنوع بهره میبرد. یک پاویون باز با سقف شیشهای در میدان پیادهروی، مرز بین داخل و خارج را محو میکند و سیلندری به قطر ۷۰ متر جریان هوا و نور را تا سکوهای عمیق ایستگاه منتقل میکند. مفهوم «معماری پیوند» حرکت عمودی ورود به ایستگاه را با جریانهای افقی شهر هماهنگ میکند. فضای خالی بهعنوان یک عنصر معماری عمل میکند و پلهبرقیهای بلند جریان مسافران را مدیریت میکنند.
ایستگاه ملک عبدالله، ریاض، زاها حدید
در سال ۲۰۰۰ ریاض هنوز زیرساخت حملونقل عمومی نداشت، اما امروز این ایستگاه در منطقه مالی شهر به هاب شبکهای با ۱۷۶ کیلومتر مسیر و ۸۵ ایستگاه تبدیل شده و طولانیترین سیستم خودران جهان را شکل میدهد. طراحی زها حدید پلی میان گذشته و آینده است. نمای ساختمان از الگوهای باد در ماسه الهام گرفته و اسکلت موجدار آن با مدلسازی تردد قطار، خودرو و عابران طراحی شده است. نتیجه، تصویری از گل صحرا با انحناهایی نرم و جذاب است.
ایستگاه قصر الحكم، ریاض، اسنوهتا
ایستگاه قصر الحكم، بهعنوان یک میدان شهری بزرگ با سقف مخروطی معکوس ساخته شده که نمادی از تغییر توسعه شهری است. این سقف شیشهای مانند پریسکوپ نور و زندگی خیابان بالایی را به سطوح پایین منعکس میکند و ارتباط بصری میان ایستگاه زیرزمینی و شهر بالایی ایجاد میکند. فضای داخلی با روکش آدوب و دیوار شیبدار، سنت معماری بومی نجدی را ادامه میدهد و در پایه آتریوم، باغی سرسبز بهطور غیرمنتظره ظاهر میشود.