پایان ساخت مرکز فوتبال شی‌آن اثر دفتر معماری زاها حدید
1404/7/19
استادیوم بین‌المللی فوتبال شی‌آن، تازه‌ترین پروژه‌ی تکمیل‌شده از دفتر معماری زاها حدید، در سال ۲۰۲۵ در این شهر به بهره‌برداری رسیده است. این مجموعه با ظرفیت بیش از ۶۰ هزار نفر، اکنون یکی از پیشرفته‌ترین استادیوم‌های فوتبال در شرق آسیاست و نمونه‌ای شاخص از رویکرد ترکیبی زها حدید در تلفیق فرم‌های سیال، فناوری سازه‌ای و ارتباط فعال با بافت شهری محسوب می‌شود.
این پروژه در منطقه فِنگ‌دونگ، به‌عنوان قطب توسعه‌ی شهری شی‌آن، ساخته شده است. استادیوم نه‌تنها به‌عنوان یک فضای ورزشی بلکه به‌عنوان مرکز فرهنگی و اجتماعی تعریف شده و هدف آن، حضور دائمی در زندگی روزمره‌ی شهر است. فضای اطراف استادیوم شامل میدان‌های عمومی، مسیرهای پیاده، رستوران‌ها و تراس‌های سبز است که ارتباطی روان میان بنا و شهر برقرار می‌کنند. برخلاف بسیاری از استادیوم‌های سنتی که تنها در روز مسابقه فعال می‌شوند، طراحی این پروژه بر مشارکت مداوم مردم تأکید دارد و به‌نوعی مرز میان ورزش، تفریح و زندگی شهری را از میان برداشته است.
از نظر معماری، ساختمان نمایانگر فرم آشنا و در عین حال تحول‌یافته‌ی دفتر زاها حدید است. سقف بزرگ و مواج آن با خطوط منحنی و پوسته‌ای سبک طراحی شده که از فاصله دور همچون امواجی در حال حرکت به نظر می‌رسد. این فرم پویا نه تنها جنبه‌ی زیبایی‌شناسانه دارد، بلکه عملکردی دقیق را دنبال می‌کند: ساختار سقف بر پایه‌ی سیستم کابل‌نت شکل گرفته که وزن سازه را به حداقل رسانده و نیاز به ستون‌های سنگین را حذف کرده است. پوشش نیمه‌شفاف روی آن نور طبیعی را به زمین بازی می‌رساند و در عین حال تماشاگران را از آفتاب شدید یا باران محافظت می‌کند.
در طراحی استادیوم، بهینه‌سازی دیجیتال نقش کلیدی داشته است. تیم طراحی با بهره‌گیری از مدل‌سازی پارامتریک، موقعیت صندلی‌ها، دید تماشاگران و مسیرهای حرکتی را به‌گونه‌ای تنظیم کرده‌اند که هر تماشاگر دیدی بدون مانع به میدان داشته باشد.
از منظر عملکرد شهری، استادیوم به خطوط متروی شی‌آن و مسیرهای پیاده‌رو متصل است و در میان بافتی از فضاهای عمومی قرار دارد. در این پروژه نیز همانند آثار پیشین دفتر زاها حدید، مرز بین ساختمان و فضای شهری محو می‌شود و معماری نقش واسطه‌ای میان مقیاس انسان و مقیاس کلان شهر پیدا می‌کند.
این پروژه در منطقه فِنگ‌دونگ، به‌عنوان قطب توسعه‌ی شهری شی‌آن، ساخته شده است. استادیوم نه‌تنها به‌عنوان یک فضای ورزشی بلکه به‌عنوان مرکز فرهنگی و اجتماعی تعریف شده و هدف آن، حضور دائمی در زندگی روزمره‌ی شهر است. فضای اطراف استادیوم شامل میدان‌های عمومی، مسیرهای پیاده، رستوران‌ها و تراس‌های سبز است که ارتباطی روان میان بنا و شهر برقرار می‌کنند. برخلاف بسیاری از استادیوم‌های سنتی که تنها در روز مسابقه فعال می‌شوند، طراحی این پروژه بر مشارکت مداوم مردم تأکید دارد و به‌نوعی مرز میان ورزش، تفریح و زندگی شهری را از میان برداشته است.
از نظر معماری، ساختمان نمایانگر فرم آشنا و در عین حال تحول‌یافته‌ی دفتر زاها حدید است. سقف بزرگ و مواج آن با خطوط منحنی و پوسته‌ای سبک طراحی شده که از فاصله دور همچون امواجی در حال حرکت به نظر می‌رسد. این فرم پویا نه تنها جنبه‌ی زیبایی‌شناسانه دارد، بلکه عملکردی دقیق را دنبال می‌کند: ساختار سقف بر پایه‌ی سیستم کابل‌نت شکل گرفته که وزن سازه را به حداقل رسانده و نیاز به ستون‌های سنگین را حذف کرده است. پوشش نیمه‌شفاف روی آن نور طبیعی را به زمین بازی می‌رساند و در عین حال تماشاگران را از آفتاب شدید یا باران محافظت می‌کند.
در طراحی استادیوم، بهینه‌سازی دیجیتال نقش کلیدی داشته است. تیم طراحی با بهره‌گیری از مدل‌سازی پارامتریک، موقعیت صندلی‌ها، دید تماشاگران و مسیرهای حرکتی را به‌گونه‌ای تنظیم کرده‌اند که هر تماشاگر دیدی بدون مانع به میدان داشته باشد.
از منظر عملکرد شهری، استادیوم به خطوط متروی شی‌آن و مسیرهای پیاده‌رو متصل است و در میان بافتی از فضاهای عمومی قرار دارد. در این پروژه نیز همانند آثار پیشین دفتر زاها حدید، مرز بین ساختمان و فضای شهری محو می‌شود و معماری نقش واسطه‌ای میان مقیاس انسان و مقیاس کلان شهر پیدا می‌کند.
